Over ... atletiek op de Spelen van 1908

ATLETIEKHISTORICI - Nederland stuurt in totaal 113 sporters naar deze Spelen, die thuiskomen met één bronzen medaille. Ook de atleten delen in deze malaise.
Vlnr. staand:  Piet Soudijn (Pro Patria), 10 mijl snelwandelen, uitgevallen;  Willem Hartmann, ploegleider;  Jo Goetzee (Pro Patria), 10 mijl snelwandelen, uitgevallen en 3500 m. snelwandelen, uitgeschakeld met 17 min. 37,8 sec.  Arie Vosbergen (Pro Patria), 800 m., zesde serie, uitgevallen, 1500 m., zesde serie, derde in 4 min. 38,6 sec., niet geplaatst, 5 mijl = 8045 m. vijfde serie, uitgevallen en de marathon, vroeg stadium uitgevallen.
Vlnr. zittend:  Willem Winkelman (Pro Patria), 10 mijl snelwandelen, niet uitgelopen en 3500 m. snelwandelen, uitgeschakeld met 17 min. 57,6 sec;  Jan Huijgen (Pro Patria), 10 mijl snelwandelen, niet uitgelopen en 3500 m. snelwandelen, uitgeschakeld met 17 min. 43,0 sec.;  Piet Ruimers, 10 mijl snelwandelen, uitgeschakeld met 1 uur 27 min. 38,8 sec. en 3500 m. snelwandelen, uitgeschakeld met 18 min. 44,6 sec.;  Wim Braams (Pro Patria), 5mijl hardlopen, niet uitgelopen en marathon, uitgevallen na 4 1/4 mijl;  Willem Wouter Wakker (Pro Patria), 5 mijl hardlopen, uitgevallen en marathon 20e met 3 uur 28 min. 49,0 sec. 

Over ... Wim Braams

WIKIPEDIA - Braams maakte deel uit van de 21 man tellende Nederlandse delegatie voor de Olympische Spelen in Londen van wie er, naast Braams, nog acht lid waren van het in 1895 opgerichte Rotterdamse Pro Patria. Aangezien hij op 24 mei 1908 bij de "Olympische Spelen" in Rotterdam, een selectiewedstrijd voor de echte Spelen, de 5 Engelse mijl had gewonnen en in Haarlem, eveneens bij selectiewedstrijden, de marathon, was Braams voor deze twee onderdelen ingeschreven. Zijn deelname werd echter, zoals van alle Nederlandse deelnemers in Londen, een deceptie. Beide races waaraan hij deelnam, moest hij voortijdig beëindigen, de marathon zelfs al na 4¼ mijl.  Van Wim Braams, die van beroep bankwerker GGB – onderbaas was, zijn verder geen sportieve prestaties van belang bekend. 
 

Over ... Ernst Greven

WIKIPEDIA - Ernestus Johannes Christiaan jonkheer (Ernst) Greven (Den Haag, 8 september 1885 – Zoppot, 8 maart 1924) was een Nederlandse sprinter. Greven nam deel aan de Olympische Spelen van Londen in 1908. Daar behaalde hij in de vierde serie een vijfde (laatste) plaats op de 100 m. Hij werd ook laatste in zijn serie op de 200 m in een race met drie mannen. Hij stierf op een 38-jarige leeftijd in Zoppot vlak bij Danzig in Polen.
 

PRO-GEN - Jhr. Ernestus Johannes Christiaan GREVEN, inspecteur, geboren ´s-Gravenhage 08-09-1885, overleden Zopot (DU) 08-03-1924 op 38-jarige leeftijd, gescheiden van Marina Cremer, zoon van Cornelis Johannes GREVEN, 1e luitenant veldartillerie, en Anna Helena THIEBOUT.  Gehuwd op 34-jarige leeftijd Noordwijk 02-03-1920 met Jkvr. Alice Louise van HEMERT, 28 jaar oud.

Alice Louise van Hemert had een buitenechtelijke relatie met Prins Hendrik. Vermoedelijk werd uit deze relatie op 13-1-1921 in 's-Gravenhage Anna Helena Greven geboren. Zij overleed op 25-2-1990 in Pretoria. Bron: Rijckaert-De Boer  

Over ... Jacques Keyser

Twee sporters, die namens Nederland deelnamen aan de Olympische Spelen van 1908, hebben zich zes jaar later aangesloten bij het Vreemdelingenlegioen: atleet Jacques Keyser en voetballer Karel Heijting.

De website Great Dutch War biedt een overzicht van Nederlanders in vreemde krijgsdienst in de Eerste Wereldoorlog, waaronder Keyser en Heijting. Een aanzienlijk aantal Nederlanders is vrijwillig onder de wapenen gegaan. Sommigen keerden beladen terug met onderscheidingen, maar de meesten gingen roemloos ten onder in het niemandsland tussen de fronten.

Direct na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog meldt Keyser in augustus 1914 zich aan voor het Franse leger. Vanwege zijn Nederlandse paspoort wordt hij als soldaat 2e klasse bij het vreemdelingenlegioen ingedeeld. Zijn deelname aan de oorlog blijft niet onopgemerkt, getuige een bericht in de Nieuwe Gorinchemsche Courant van 24 juni 1915. ‘De bekende Hollandse hardloper Keyser, sinds zijn jeugd in Frankrijk woonachtig, heeft meldt de Belgische editie van L’Echo, sinds het begin der vijandelijkheden dienst genomen in het vreemdelingenlegioen. Hij vocht geruime tijd in de loopgraven van Noord-Frankrijk, waarna hij naar het kamp van Valbonne werd gezonden. Weldra hoopt hij opnieuw naar het front te gaan.’  ... lees het hele verhaal op Great Dutch War 

Jacques Keyser, de zoon van een Nederlandse vader en een Belgische moeder, woont al van kinds af aan in Parijs. De eigenaar van een sportzaak in de Franse hoofdstad spreekt geen woord Nederlands meer. Toch vertegenwoordigt de atleet ons land op de Olympische Spelen van Londen in 1908. Keyser is een internationaal erkende atleet, een uitstekende middenafstandsloper. In Frankrijk schrijft hij meerdere wedstrijden veldlopen op zijn naam en wint hij ook regelmatig de 5 en 10 kilometer op de atletiekbaan. Hij is van 1910 tot 1914 kampioen veldlopen van Frankrijk, hoewel hij dus over een Nederlands paspoort beschikt.

STUYFSSPORTVERHALEN - De man kende een merkwaardige sportcarrière. Hij was vier keer veldloopkampioen van Frankrijk, maar vertegenwoordigde ook Nederland op de Olympische Spelen van 1908. Was Frankrijks bekendste hardloper, maar brak ook diverse Nederlandse  records: die decennia lang op zijn naam stonden. In Parijs maar ook in Rotterdam was hij een held. Als hij in de havenstad weer eens een grote wedstrijd gewonnen had, werd hij door fans op de schouders gehesen. Het volk wilde met hem gezien worden. Of hij met zijn supporters communiceerde, is hoogst onzeker. Jacques Keyser sprak geen woord Nederlands.   

Over ... Piet Ruimers

In 1908 werd Ruimers (21-10-1884, Rotterdam), die lid was van de Rotterdamse atletiekvereniging Pro Patria, op de Olympische Spelen van Londen met een tijd van 18:44,6 in de eerste ronde uitgeschakeld op het onderdeel 3500 m snelwandelen. Ook op de 10 mijl snelwandelen kwam hij met een tijd van 1:27.88,8 niet verder dan de eerste ronde.

Ruimers, die op 7 september 1940 naar Texel was verhuisd en daar bode werd bij de gemeentelijke gasfabriek, stierf op 61-jarige leeftijd bij de Opstand van de Georgiërs. Hij werd op het strand van Texel door de Duitsers gefusilleerd. De Georgische soldaten waren gedwongen ingelijfd door het Duitse leger en gestationeerd op Texel. In 1945 kwamen ze in verzet en werden op bloedige wijze voor een groot deel omgebracht door de Duitsers. Als represaillemaatregel namen de Duitsers op 6 april veertien willekeurige Texelaars mee om ze te executeren. Vier wisten er uit de vrachtwagen te ontsnappen, tien ervan, waaronder Ruimers, inmiddels een gepensioneerd ambtenaar, werden gefusilleerd.

IRENE MAAS - De heer Ruimers was een vaste zomergast in het hotel. Volgens de verhalen was hij vrijgezel, van beroep bode van een gasfabriek in Rotterdam. Hij was een natuurliefhebber, hield van wandelen, maakte foto’s van vogels en planten. Daar was in de omgeving van Bosch en Duin alle ruimte voor. Men herinnert zich hem als een vriendelijke, gezellige man, die graag met de jonge Job optrok. Hij vertelde dat hij snelwandelaar was, dat hij had meegedaan aan de Olympische Spelen.  Dat snelwandelen leverde hem in Rotterdam nog een aardige bijverdienste op. Hij bracht voor de duivenmelkers de ringen, die van de pootjes van de thuisgekomen duiven afgehaald werden, naar de klok. In die tijd was dat de snelste manier om zoiets over te brengen. In Rotterdam had Piet veel vrienden, ook sportvrienden zoals voetballers van Feijenoord. Hij kreeg op Texel wel eens een ansichtkaart van Leen Vente, een bekende Feijenoordspeler.  

Over ... Coen van Veenhuijsen

WIKIPEDIA - Van Veenhuijsen, lid van het Deventer U.D., wist zich op de Spelen in Londen niet te plaatsen voor de finale van het polsstokhoogspringen. In zijn poule kwam hij tot een sprong van 2,89 m, waarmee hij in de eindrangschikking op de veertiende plaats eindigde, net voor zijn landgenoot Bram Evers, die 2,82 m sprong.

Coen van Veenhuijsen werd eenmaal, in 1913, met een sprong van 3,07 m Nederlands kampioen. Inmiddels was hij toen, als gevolg van zijn verhuizing naar het westen van het land, lid geworden van A.A.C. De Spartaan in Amsterdam. Van Veenhuijsen was één van de eerste officiële recordhouders van Nederland: in 1911 verbeterde hij het toenmalige record van 3,08 tot 3,12 m. Dit record hield stand tot 1914. Uit de beginperiode van de Nederlandse atletiek staat van Coen van Veenhuijsen overigens ook nog een polshoogprestatie van 3,30 m te boek. Maar dat was in 1908, toen er in Nederland nog vanaf een plank en met een touw in plaats van een lat werd gesprongen. Nadat de Nederlandse ploeg bij de Olympische Spelen in Londen hardhandig met de neus op de feiten was gedrukt, werden in Nederland nieuwe wedstrijdbepalingen ingevoerd. Daarna kwam het springen van een plank en over een touw niet meer voor.
 

Over ... Arie Vosbergen

WIKIPEDIA - Vosbergen maakte deel uit van de Nederlandse ploeg voor de Olympische Spelen van Londen in 1908. Hij nam deel aan maar liefst vier verschillende atletiekonderdelen. Op de 800 m viel hij in de series voortijdig uit. Op de 1500 m finishte Vosbergen als derde en laatste in zijn serie met een tijd van 4.38,6 en plaatste hij zich niet voor de finale. Op de 5 mijl haalde hij in zijn serie opnieuw de finish niet en ook op de marathon stapte hij al vroeg uit de race.

LOSSE VETER - In het najaar van 1918 sloeg het noodlot toe. De Spaanse Griep hield een groot deel van Europa en de rest van de wereld in een dodelijke greep. Tijdens het hoogtepunt van de epidemie in Nederland stierf ook Arie Vosbergen, op 14 november. Hij is slechts 36 jaar geworden. 

Over ... Willem Wakker

WIKIPEDIA - Wakker kwam uit op de 5 mijl en de marathon. Op het eerste nummer viel hij in de tweede serie uit; hij liep de wedstrijd niet uit. Ook op de marathon haalde hij de finish niet, omdat hij reeds in een vroeg stadium opgaf.

Wakker, die van beroep banketbakker was en op de Holland Amerika Lijn voer, staat te boek als de eerste officiële Nederlandse kampioen op de 10.000 m; in 1902 veroverde hij deze titel. In 1905 verbeterde hij het uurrecord, dat sinds 1899 met 15.253,00 m op naam stond van George Buff, tot 15.767,00 m. Dit record hield meer dan tien jaar stand. Hij vestigde overigens ook diverse records op tegenwoordig niet meer courant zijnde atletiekonderdelen, zoals op de 4, 5, 6, 7, 8, 9 en 10 Engelse mijl en een half uur hardlopen. Bij alle E.M.-afstanden werd in die tijd bovendien onderscheid gemaakt tussen baan- en wegrecords. Willem Wakker was bedreven in beide disciplines en schreef zowel weg- als baanrecords op zijn naam. Ook op de 5000 en 10.000 m staat hij bij de wegrecords als recordhouder te boek. Alle genoemde prestaties werden geleverd in de periode van 1904-1906.

Willem Wakker emigreerde later naar de Verenigde Staten, waar hij lid werd van de New York Athletic Club. Bekend is in elk geval, dat hij in 1936 woonachtig was op het adres 1110 Park Avenue in New York. Hij overleed echter in 1959 in Jersey City.
 

Over ... Henk van der Wal

WIKIPEDIA - Van der Wal vertegenwoordigde Nederland op de Olympische Spelen van Londen in 1908. In de series voor de 200 m werd hij in de tweede serie met een derde plaats uitgeschakeld. Op de 400 m kwam hij eveneens niet verder dan de series; in de veertiende serie werd hij vierde en laatste. Ook op de 800 m haalde hij de finale niet, omdat hij zijn race voortijdig beëindigde.

Medailles waren er voor Van der Wal in Londen dus niet weggelegd, maar de plaquette die na afloop ter herinnering aan alle deelnemers werd uitgereikt, koesterde hij lange tijd. Totdat hij op 27 november 1967 tijdens de befaamde 24-uursactie Open het Dorp van Mies Bouwman op TV werd geïnspireerd door zwemster Rie Mastenbroek, die haar op de Olympische Spelen van 1936 gewonnen gouden medaille aan de actie schonk. Van der Wal griste de plaquette van de muur, trok zijn loopschoenen aan en liep naar zijn zeggen in "negen en een half uur en vijf minuten en dat is een wereldrecord" van de Stokroosstraat in het Rotterdamse Charlois naar de Amsterdamse RAI.

Henk van der Wal had een brede belangstelling voor sport, waarvan hij naast de atletieksport ook diverse andere onderdelen zelf heeft beoefend, zoals wielrennen, zwemmen en boksen. Daarnaast was wandelen zijn grote hobby. Hierin bleef hij tot op hoge leeftijd actief. In 1971 was hij de oudste deelnemer aan de Vierdaagse van Nijmegen. In zijn leven heeft hij meer dan 10.000 km wandelend afgelegd. Van der Wal schreef een groot deel van zijn successen toe aan zijn tuba, die hij vele jaren achtereen bespeelde. "Want daarvan (...) krijg je geweldig sterke longen." Henk van der Wal, die lid was van het Rotterdamse Pro Patria en tijdens zijn actieve werkleven de kost verdiende als havenwerker in Rotterdam, bereikte de respectabele leeftijd van 95 jaar. 

Over ... Willem Winkelman

OLYMPISCH SPORTERFGOED - Willem Winkelman nam deel aan de Spelen van 1908 in Londen als snelwandelaar. Trainen voor die speciale tak van de atletiek deed hij zeer frequent: hij liep dagelijks van zijn woonplaats Delftshaven naar zijn werk in Rotterdam. "Pakkie brood onder de arm en dan maar stevig tippelen. Fietsen had je toen nog bijna niet, dat was iets voor de welgestelden."

WIKIPEDIA - Op zijn honderdste (!) verjaardag in 1987 vertelde hij in een interview, hoe weinig de sport in zijn tijd in de maatschappij te betekenen had. "De resultaten die ik samen met mijn vriend Jan Huijgen boekte waren zo goed dat we van de Nederlandse Atletiek Unie naar de Olympische Spelen mochten. Maar daarvoor moest ik vrij krijgen van mijn baas. En die zei: 'Olympische Spelen? Met die flauwekul houd ik me niet op.' Ik kon natuurlijk mijn baan opzeggen, maar ik verdiende er goed en waar haalde ik weer een betrekking vandaan? Een paar weken later kreeg ik over de post mijn Olympische kleding toegestuurd. Ik nam die mee naar mijn werk en heb daar de spullen voor de ogen van mijn baas, één voor één, op mijn dooie gemak staan uitpakken. Toen hij dat shirt met NAU (Nederlandse Atletiek Unie) erop zag, gaf hij zich gewonnen: 'Nou gáát dan maar, Winkelman' zei hij. Ik hoor het hem nog zeggen."
 

Algemeen Handelsblad 4-7-1908