De Nederlandse Gymnastiekploeg voor Londen 1908. Eerste van links Jan de Boer; naast hem Johan Schmitt. Bron: Wikipedia

Over ... Emanuel Brouwer

SPARTACUS - In de zomer van 1908 stappen Emanuel Brouwer, Isidore Goudeket en andere leden van de joodse turnvereniging Spartacus met een tas vol sportkleding en een grote doos sigaren op de trein richting Londen om daar deel te nemen aan de Olympische Spelen. Het is het begin van een fascinerend verhaal van twee Amsterdamse jongens die een centrale rol speelden in het joodse Amsterdam van de eerste helft van de twintigste eeuw. Schrijver Erik Brouwer hoorde bij toeval over de sportieve prestaties van zijn tot dan toe onbekend gebleven overgrootvader Emanuel, en uit het daaropvolgende speurwerk bleek dat niet alleen de sportieve, maar ook de politieke en culturele betekenis van Spartacus destijds enorm was. Erik Brouwer reconstrueerde het haast onwaarschijnlijke levensverhaal van Emanuel Brouwer en zijn turnmakker Isidore Goudeket, en plaatst ze tegen het decor van de geschiedenis. Van joods Amsterdam en de diamantindustrie die door een Amerikaanse recessie in een diepe crisis zat. Maar ook van Europa: pogroms in Oost-Europa, de krach van 1929, toenemende dreiging van antisemitisme en de Tweede Wereldoorlog. Spartacus is een meesterproef van literaire geschiedschrijving, een ware geschiedenis die leest als een roman. 

Over ... Isidore Goudeket

OORLOGSGRAVENSTICHTING - Deelnemer Olympische Spelen van Londen in 1908. Isidore Goudeket (Amsterdam, 1-8-1883) was turner en nam deel aan de zevenkamp. Hij behaalde de 62e plaats met 159 punten.

SPARTACUS - In de zomer van 1908 stappen Emanuel Brouwer, Isidore Goudeket en andere leden van de joodse turnvereniging Spartacus met een tas vol sportkleding en een grote doos sigaren op de trein richting Londen om daar deel te nemen aan de Olympische Spelen. Het is het begin van een fascinerend verhaal van twee Amsterdamse jongens die een centrale rol speelden in het joodse Amsterdam van de eerste helft van de twintigste eeuw. Schrijver Erik Brouwer hoorde bij toeval over de sportieve prestaties van zijn tot dan toe onbekend gebleven overgrootvader Emanuel, en uit het daaropvolgende speurwerk bleek dat niet alleen de sportieve, maar ook de politieke en culturele betekenis van Spartacus destijds enorm was. Erik Brouwer reconstrueerde het haast onwaarschijnlijke levensverhaal van Emanuel Brouwer en zijn turnmakker Isidore Goudeket, en plaatst ze tegen het decor van de geschiedenis. Van joods Amsterdam en de diamantindustrie die door een Amerikaanse recessie in een diepe crisis zat. Maar ook van Europa: pogroms in Oost-Europa, de krach van 1929, toenemende dreiging van antisemitisme en de Tweede Wereldoorlog. Spartacus is een meesterproef van literaire geschiedschrijving, een ware geschiedenis die leest als een roman.

Over ... Dirk Janssen

WIKIPEDIA -Janssen was lid van de Amsterdamse gymnastiekvereniging Plato. In 1904 won hij de jaarlijkse wedstrijd om het kampioenschap van Amsterdam, georganiseerd door de Amsterdamse Turnbond. Op het moment van zijn overlijden was hij de langstlevende Olympische deelnemer ooit.

SPORTGESCHIEDENIS - ‘Nederland heeft ooit een 105-jarige deelnemer aan de Olympische Spelen gehad. Dat was de gymnast/turner Dirk Janssen, die in 1908 in Londen heeft meegedaan aan de Olympische Spelen in Londen.’ Op die Spelen waren de prestaties niet al te best, zoals eigenlijk voor de gehele Nederlandse ploeg gold. In het landenklassement eindigde Janssen met de Nederlandse ploeg op de zevende plaats en hield daarmee alleen het gastland achter zich. Op de individuele meerkamp werd hij 69e. 

Over ... Abraham Mok

OORLOGSGRAVENSTICHTING - Deelnemer Olympische Spelen van Londen in 1908. Abraham Mok was turner en nam deel aan de zevenkamp. Hij behaalde de 78e plaats met 141 punten.  

JOODS MONUMENT -  Abraham Mok was een zoon van Samuel Mok en Mietje Lakmaker. Hij huwde in 1911 in Amsterdam. Abraham Mok en zijn echtgenote hadden twee kinderen die de oorlog hebben overleefd. 

Over ... Abraham de Oliveira

Abraham de Oliveira (ook als d'Oliveira geschreven) (4-5-1880, Amsterdam) was een Nederlands gymnast. Hij nam met het Nederlands team deel aan de Olympische Zomerspelen in 1908 waar het team als zevende eindigde. De Oliveira, die van joodse komaf was, kwam in de Tweede Wereldoorlog om in concentratiekamp Sobibór.

Zoon van Joseph Jessurun de Oliveira (1839-1899), dansmeester, en Ester Roozeboom (1840-) 1862. Was getrouwd met Margaretha Jantina Sophia Jonkers (1881-), operettezangeres, 1910; Colette Saphier (1877-1943). Ook Colette Saphier overleed op 26 maart 1943 in Sobibor.
De Oliveira was na de Olympische Spelen tekstdichter. Gebruikte de pseudoniemen E. d´Oliveira en als librettist Denn Spranklin. Werkte samen met David Bernard van Dam. Hun bekendste werken waren "Madorah" met Fien de la Mar en "De koningin van Montmartre" met Beppie de Vries. Was ten tijde van zijn eerste huwelijk diamantklover. Bron: Joden in Nederland
Opmerking: Dat hij ook onder het pseudoniem E. d'Oliveira werkte is hoogstwaarschijnlijk onjuist. Volgens de gegevens van DBNL stemmen de geboorte- en overlijdensgegevens niet overeen. 

Over ... Johan Schmitt

RKD - Schmitt was omstreeks 1907 Nederlands kampioen turnen en nam in 1908 deel aan de Olympische Spelen in Londen. Schmitt was onderdirecteur van turnvereniging Olympia te Amsterdam en directeur van turnvereniging Kracht en Vriendschap aldaar. Hij maakte van zijn hobby zijn beroep en werd leraar lichamelijke opvoeding aan diverse scholen (o.a. het Barlaeus gymnasium en de Academie voor lichamelijke opvoeding in Amsterdam). 

RKD - Op 4 september 1948 vond er in het Olympisch Stadion te Amsterdam een manifestatie plaats ter gelegenheid van het 50-jarig regeringsjubileum van Koningin Wilhelmina. Daarbij werden twee composities van Schmitt gespeeld. Het arrangement was van Dolf van der Linden, uitgevoering door het Metropole Orkest en de choreografie door M.M. Kruyne: ,,De mens ontdekt de sport" (een variatie op de klassieke sporten) en ,,De mens leert spelen". 

AFFICHE: Schmitt was ook de ontwerper van het affiche van de Groote Feesten in Amsterdam 1919.

Bron: Geheugen van Nederland

Met dank aan Henk Krigee, die ons hierop attent maakte.

Over ... Jonas Slier

Slier was deelnemer aan de Olympische Spelen van Londen in 1908. Hij was turner en nam deel aan de zevenkamp. Hij behaalde de 96e plaats met 96 punten.

Slier, die van joodse komaf was, was lid van gymnastiekvereniging Spartacus in Amsterdam. Jonas Slier en zijn vrouw hadden twee kinderen die beide elders woonachtig waren. Hun zoon Louis heeft de oorlog ook niet overleefd. Jonas Slier en Anna Plas hadden een kraam op de Nieuwmarkt in Amsterdam en verkochten textiel en sieraden.

Slier overleed in Auschwitz op 5-11-1942.

Over ... Hendricus Thijssen

WIKIPEDIA - In 1903 deed hij in Antwerpen mee aan een internationaal toernooi. Daar haalde hij een gedeelde eerste plaats op het toestel paard voltige. Een puur turntoernooi was dat in Antwerpen niet; er stonden vele sporten op het programma, zoals gewichtheffen en hardlopen. Pas in 1934 werd voor het eerst een officieel wereldkampioenschap turnen georganiseerd. Later werden de voorgaande internationale toernooien met terugwerkende kracht ook als WK's beschouwd. Sindsdien geldt Thijsen als de eerste Nederlandse wereldkampioen in deze sport. Het zou tot 2005 duren tot hij in Yuri van Gelder een opvolger kreeg.Thijsen deed ook mee aan de Olympische Zomerspelen 1908 in Londen. Daar haalde hij een iets minder resultaat: in de individuele wedstrijd werd hij drieëntachtigste. Met de Nederlandse ploeg haalde hij een zevende plaats. In 1925 emigreerde hij naar Johannesburg, Zuid-Afrika.